Baza Danych Obiektów Ogólnogeograficznych (BDOO) to wektorowa (obiektowa) baza danych zawierająca lokalizację przestrzenną najważniejszych obiektów topograficznych wraz z ich podstawową charakterystyką opisową. Treść i szczegółowość bazy BDOO odpowiada mapie ogólnogeograficznej w skali 1:250 000, a zakres tematyczny obejmuje informacje o następującej tematyce:
1) sieć wodna (SW),
2) sieć komunikacyjna (SK),
3) sieć uzbrojenia terenu (SU),
4) pokrycie terenu (PT),
5) budynki, budowle i urządzenia (BU),
6) kompleksy użytkowania terenu (KU),
7) jednostki podziału terytorialnego (AD),
8) tereny chronione (TC),
9) obiekty inne (OI),
10) rzeźba terenu (RT).
Aktualnie w BDOO znajduje się około 600 tys. obiektów, a obraz kartograficzny tej bazy wykorzystywany jest m.in. w serwisie www.geoportal.gov.pl jako materiał podkładowy w skalach mniejszych niż 1:50 000 (rys. 1).
Szczegółowy zakres informacji gromadzonych w BDOO, organizację, tryb i standardy techniczne tworzenia, aktualizacji, weryfikacji i udostępniania danych określa Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie bazy danych obiektów topograficznych oraz bazy danych obiektów ogólnogeograficznych, a także standardowych opracowań kartograficznych.
Baza Danych Obiektów Ogólnogeograficznych została utworzona dla obszaru całego kraju w wyniku generalizacji ilościowej i jakościowej Bazy Danych Obiektów Topograficznych – BDOT10k.
Doskonałym narzędziem do wizualizacji i analizy danych BDOO jest darmowe oprogramowanie QGIS. Ze względu na szeroki zakres tematyczny danych BDOO, najlepiej do ich importu i prezentacji wykorzystać wtyczkę BDOO_GML udostępnioną przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, dzięki której uzyskujemy obraz prezentacji pobranego zbioru BDOO zbliżony do tradycyjnej mapy ogólnogeograficznej, jak przedstawiono na rysunku 2.
Dane BDOO można prezentować z innymi udostępnionymi danymi lub usługami, np. z obrazem numerycznego modelu terenu udostępnionego w postaci cieniowania w usłudze: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/NMT/GRID1/WMTS/ShadedRelief, co daje poszerzone możliwości wizualizacji i analizy danych (rys. 3).
Dostępność usług przeglądania BDOO
Dane BDOO można przeglądać z wykorzystaniem usługi WMTS, która standardowo podłączona jest w serwisie www.geoportal.gov.pl. Usługę możemy podłączyć także w dowolnym oprogramowaniu, które potrafi taki standard wykorzystać (adres usługi WMTS: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMTS/aktualne), a efekty działania usługi podłączone w QGIS przedstawiono na rysunku 4.
Podłączona usługa powinna wyświetlać dane BDOO w skalach mniejszych niż 50 000, natomiast przy skalach większych dane nie będą wyświetlane, ponieważ nie ma dla nich wygenerowanych kafelków. Można wtedy skorzystać z innej usługi WMTS, https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/WMTS/guest/wmts/BDOT10k, która bazuje na danych BDOT10k i dedykowana jest do skal większych (rys. 5).
Aby usługa WMTS funkcjonowała w QGIS należy w podłączeniu podać adres usługi wraz z parametrem service i request, tj.: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMTS/aktualne?service=WMTS&request=GetCapabilities
Oprócz ww. usługi WMTS prezentującej dane BDOO, udostępniona została również usługa WMS https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMS/aktualne, dzięki której możliwe jest wyświetlenie poszczególnych warstw BDOO.
Przygotowana została również usługa WMTS prezentująca jednocześnie dane BDOO wraz z cieniowanym numerycznym modelem terenu: http://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMTS/BDOOzCieniowaniem. Usługa ta wyświetla się od skali 1:80000 i pozwala na lepszą interpretację topografii terenu (rys. 6).
Dodatkowo, udostępniona jest również usługa https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMTS/2015 prezentująca archiwalne dane BDOO z 2015 roku.
Dostępność danych BDOO do pobrania
Dane BDOO są dostępne bezpłatnie i do dowolnego wykorzystania. Pobieranie danych jest możliwe z serwisu www.geoportal.gov.pl, w którym w sekcji „Dane do pobrania” widoczna jest grupa warstwa „Topografia”, a tam z kolei warstwa „Baza Danych Obiektów Ogólnogeograficznych”. Po włączeniu wymienionej warstwy i po kliknięciu w dowolnym obszarze Polski będą dostępne do pobrania w formacie GML, właściwe dla miejsca kliknięcia, dane dla województwa lub całej Polski (rys. 7). Dostępne są zarówno dane opracowane w roku 2015, jak i aktualne, powstałe w wyniku automatycznej generalizacji danych BDOT10k.
Przedstawione powyżej pobieranie danych BDOO realizowane jest przez dedykowaną usługę WMS: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PZGIK/BDOO/WMS/PobieranieBDOO, a konkretnie przez jej funkcję GetFeatureInfo, która w miejscu kliknięcia jako atrybut udostępnia link do pobrania odpowiedniego pliku danych BDOO, tzn. odpowiedniej paczki wojewódzkiej i krajowej. Podłączając usługę do programu QGIS lub innego, możemy także bezpośrednio w tym programie dokonywać pobierania danych BDOO (rys. 8).
